NovaLingua - форум любителей лингвистики

Личные блоги => _Swetlana => _Swetlana: Lingua Latīna => Тема начата: _Swetlana от 06 июня 2022, 00:53

Название: CAPITULUM 6. VIA LATĪNA
Отправлено: _Swetlana от 06 июня 2022, 00:53
взято hīc (https://www.youtube.com/playlist?list=PLU1WuLg45SiyrXahjvFahDuA060P487pV)


LINGUA LATĪNA PER SĒ ILLŪSTRĀTA
Familia Rōmāna by Hans H. Ørberg
Audio by Luke Amadeus Ranieri, i.e. ScorpioMartianus (youtube.com/c/ScorpioMartianus)
Аудио 06 Via Latina - L. Amadeus Ranierius (https://drive.google.com/file/d/1O3HrdUSTDlyaybHl7zcIu518jb9DfTsd/view?usp=sharing)

via Appia – Аппиева дорога. Так в древности называлась дорога между Римом и Капуей, построенная по инициативе Аппия Клавдия (цензора 312 г. до н. э.) и в дальнейшем продолженная до Брундизия (ныне Бриндизи).
via Latīna – Латинская дорога, одна из древнейших римских дорог. Ещё более старое основание дороги было расширено римлянами в V—IV веках до н. э. Дорога выходила из города у Латинских ворот и проходила около 147 римских миль (218 км) на юго-восток через область латинов, через города Анагния (Anagnia), Ферентий (Ferentinum), Фрузино (Frusino), заканчиваясь в Капуе. Там Латинская дорога объединялась с Аппиевой дорогой. Аппиева дорога была построена параллельно Via Latina, как более удобный путь для сообщения с Капуей.
via Flāminia – Фламиниева дорога. Важная римская дорога, которая вела из древнего Рима на север, в сторону Аримина (Римини). Строительство её начал в 220 г. до н. э. цензор Гай Фламиний. Дорога начиналась от ворот дель Пополо в стене Аврелиана, проходила в двух милях от Рима по знаменитому Мульвиеву мосту и далее пересекала Этрурию и Умбрию. В Средние века именовалась Равеннской дорогой.
via Aurelia – Аврелиева дорога. Проходила по средиземноморскому побережью Италии и древней Галлии. Строительство дороги началось в 241 году до н. э. по инициативе римского консуляра Гая Аврелия Котты. Она начиналась в Риме, затем шла по западному побережью Апеннинского полуострова, проходила через Пизу (Pisæ) и заканчивалась в Луни (Luna). После присоединения завоёванных территорий дорога постепенно достраивалась. Так, в 109 году до н. э. строительство дороги продолжил консул Эмилий – эта часть дороги получила название дороги Эмилия Скавра. Она проходила через Геную (Genua) и Вадо-Лигуре (Vada Sabatia). После присоединения территорий, вошедших в состав римской провинции Приморские Альпы, император Октавиан Август вновь возобновил строительство дороги. Этот отрезок получил название дороги Юлия Августа — он начинался в Пьяченце (Placentia) и доходил до Арля (Arelate) на Роне.
via Aemilia – Эмилиева дорога. Римская дорога, построенная в 187 году до н. э. консулом Марком Эмилием Лепидом. Дорога соединяет Пьяченцу и Римини и проходит через многие города, расположенные в итальянском регионе Эмилия-Романья (регион получил своё имя по названию этой дороги).
Большинство городов, через которые проходит Эмилиева дорога, были основаны римлянами: Пьяченца (Placentia), Фиденца (Fidentia), Парма, Реджо-нель-Эмилия (Regium Llepidi), Модена (Mutina), Болонья (Bononia), Имола (Forum Cornelii), Фаэнца (Faventia), Форли (Forum Livii), Чезена (Caesena), Римини (Ariminum).
Эмилиева дорога соединяет между собой две важные римские дороги: Фламиниеву дорогу (из Рима в Римини) и Постумиеву дорогу (из Генуи в Пьяченцу).

via, viae f – дорога, путь
viā īre – идти по дороге
rectā viā – прямо, напрямик
in viā (inter vias) – в пути, дорогой
umerus, ī m – плечо; верхняя часть руки
in umerīs - на плечах
mūrus, ī m – городская  стена
porta (magnum ōstium), portae f – ворота
per portam – через ворота
amīcus, ī m - друг
amīca, ae f – подруга
amīca mea – моя подружка
inimīcus ī m – недруг; враждебный
equus ī m – конь, лошадь
equō vehitur – едет верхом
lectīca, ae f – лектика, носилки, паланкин

tam – так, настолько, до такой степени
tam ... quam – так... как, настолько... насколько
non tam .. quam – не столько..., сколько
neque - но не
nam – ибо, так как;
itaque – и так; вследствие (ввиду) этого, поэтому, таким образом
autem – но, с другой стороны, напротив

prope – близко, вблизи, поблизости, недалеко
procul – вдали от, далеко от, вне; задолго до
circum – вокруг, кругом, около
ante – перед, до
post – после
unde – откуда
quō – куда, где
apud – у, при, возле, подле, около
ā, ab – от, из окрестностей, из
ab, ā, abs – указывает действующее лицо, на русский язык переводится творительным падежом

longus a, um – длинный, долгий
fessus a, um – усталый, утомлённый

duodecim – 12

eō, īs, it, īmus, ītis, eunt, īre - идти, ходить, ездить, шествовать; проходить, протекать, проноситься
portō, portat, portant, portāre - носить, переносить, доставлять
ambulō, ambulat, ambulant, ambulāre -  ходить, гулять; бродить
vehō, vehit, vehunt, vehere -  носить, нести; тянуть, везти, возить; med.-pass. vehor ехать, ездить
timeō, timet, timent, timēre - бояться, страшиться
absum, abest, absunt, abesse – не быть, отсутствовать

Спряжение глагола īre (идти, ходить, ездить)
Praesēns indicātīvī āctīvī
      Singulāris    Plurālis 
  1    eō    īmus 
  2    is    ītis 
  3    it    eunt 

(https://i.ibb.co/zRxNQkH/Cap6-1.png)
Название: От: CAPITULUM 6. VIA LATĪNA
Отправлено: _Swetlana от 06 июня 2022, 00:58
(https://i.ibb.co/3c9RLFH/Cap6-2.png)

CAPITULUM SEXTUM. VIA LATĪNA

     In Italiā multae et magnae viae sunt: via Appia, via Latīna, via Flāminia, via Aurēlia, via Aemilia. Via Appia est inter Rōmam et Brundisium; via Latīna inter Rōmam et Capuam; via Flāminia inter Rōmam et Arīminum; via Aurēlia inter Rōmam et Genuam; via Aemilia inter Arīminum et Placentiam. Brundisium, Capua, Ariminum, Genua, Placentia, Ōstia magna oppida sunt. Ubi est Ōstia? Ōstia est prope Rōmam. Tūsculum quoque prope Rōmam est. Brundisium nōn est prope Rōmam, sed procul ab Rōmā: via Appia longa est. Via Latina nōn tam longa est quam via Appia. Quam longa est via Flāminia? Neque ea tam longa est quam via Appia. Tiberis fluvius nōn tam longus est quam fluvius Padus.
     Circum oppida mūrī sunt. Circum Rōmam est mūrus antīquus. In mūrō Rōmānō duodecim portae sunt. Porta prīma Rōmāna est porta Capēna. Circum oppidum Tūsculum mūrus nōn tam longus est quam circum Rōmam.

(https://i.ibb.co/bF2Mmpb/Cap6-3.png)

(https://i.ibb.co/VpHB00N/Cap6-4.png)

     Vīlla Iūliī est prope Tūsculum. Ab oppidō Tūsculō ad vīllam Iūliī nōn longa via est. Ecce Iūlius et quattuor servī in viā. Iūlius ab oppidō ad vīllam suam it. Dominus et servī ab oppidō ad vīllam eunt. Dominus in lectīcā est. Duo servī lectīcam cum dominō portant. Servī quī lectīcam portant sunt Ursus et Dāvus. Iūlius nōn in viā ambulat, servī eum portant. Syrus et Lēander ambulant. Syrus saccum portat et Lēander quoque saccum portat: Syrus et Lēander duōs saccōs in umerīs portant. Saccī quōs Syrus et Lēander portant magnī sunt, sed saccus quem Syrus portat nōn tam magnus est quam saccus Lēandrī. Quattuor servī dominum et duōs saccōs ab oppidō ad vīllam vehunt.
     Iūlius in lectīcā est inter Ursum et Dāvum. Ursus est ante Iūlium, Dāvus post eum est. Syrus et Lēander nōn ante lectīcam, sed post lectīcam ambulant. Venitne Iūlius ā vīllā? Νōn ā vīllā venit. Unde venit Iūlius? Ab oppidō venit. Quō it Iūlius? Ad vīllam it. Post eum Tūsculum est, ante eum est vīlla.
     Iūlius sōlus nōn est, nam quattuor servī apud eum sunt. Mēdus nōn est apud dominum, nam is dominum īrātum timet. Mēdus est malus servus quī nummōs dominī in sacculō suō habet. Dominus servōs malōs baculō verberat; itaque servī malī dominum et baculum eius timent. Dāvus autem bonus servus est, neque is Mēdum amat. Dāvus amīcus Mēdī nōn est, nam servus bonus et servus malus nōn amīcī, sed inimīcī sunt. Mēdus est inimīcus Dāvī. Ursus autem amīcus Dāvī est.
     Mēdus abest ā dominō suō. Estne in oppidō Tūsculō? Mēdus Tūsculī nōn est; neque Rōmae est Mēdus, sed in viā Latīnā inter Rōmam et Tūsculum. Unde venit Mēdus? Tūsculō venit, neque is ad vīllam Iūliī it. Quō it Mēdus? Rōmam it. Tūsculum post eum est, ante eum est Rōma. Mēdus viā Latīna Tūsculō Rōmam ambulat.
     Etiam Cornēlius, amīcus Iūliī, viā Latīna est inter Rōmam et Tūsculum. Unde venit Cornēlius? Is nōn Tūsculō, sed Rōma venit. Quō it? Cornēlius nōn Rōmam, sed Tūsculum it. Rōma post eum, ante eum Tūsculum est. Cornēlius in equō est. Equus quī Cornēlium vehit pulcher est. Iūlius et Cornēlius ad vīllās suās eunt. Vīlla ubi Iūlius habitat prope Tūsculum est. Ubi habitat Cornēlius? Is Tūsculī habitat.
     Iam Iūlius prope vīllam suam est. Servī quī lectīcam portant fessī sunt. Dominus autem fessus nōn est, nam is nōn ambulat. Iūlius ab Ursō et Dāvō portātur, itaque is fessus nōn est. Fessī sunt Syrus et Lēander, nam iī duōs magnōs saccōs umerīs portant, neque vacuī sunt saccī! Saccī quī ā Syrō et Lēandrō portantur magnī sunt, sed saccus quem Syrus portat nōn tam magnus est quam saccus quī ā Lēandrō portatur. Itaque Syrus nōn tam fessus est quam Lēander. Cornēlius nōn est fessus, nam is equō vehitur. Iūlius lectīcā vehitur. Servī ambulant. Dominī vehuntur. Mēdus ambulat, nam is servus est neque equum habet.
     Iūlius prope vīllam suam est. Mēdus autem, quī dominum īrātum timet, procul ā vīllā Iūliī abest. Dominus ā servō malō timētur. Mēdus prope Rōmam est; iam mūrī Rōmānī ab eō videntur et porta Capēna. (Is quī viā Latīna venit per portam Capēnam Rōmam intrat.) Сūr Rōmam it Mēdus? Rōmam it, quia Lȳdia Rōmae habitat, nam Lȳdia amīca eius est: Mēdus Lȳdiam amat et ab eā amātur. Mēdus Rōmam vocātur ab amīcā suā, quae fēmina est pulchra et proba. Itaque is fessus nōn est et laetus cantat:
Nōn via longa est Rōmam, ubi amīca habitat mea pulchra.
Sed id quod Mēdus cantat ā Lȳdia nōn audītur!
     Iam Iūlius in vīllā est et ab Aemiliā līberīsque laetīs salūtātur. Cornēlius Tūsculī est. Mēdus autem Rōmae est ante ōstium Lȳdiae. Mēdus ostium pulsat.
     Lȳdia imperat: "Intrā!"
     Mēdus per ōstium intrat et amīcam suam salūtat: "Salvē, mea Lȳdia! Ecce amīcus tuus quī sōlus Rōmam ad tē venit."
     Lȳdia verbīs Mēdī dēlectātur eumque salūtat: "Ō amīce, salvē! Ubi est dominus tuus?"
     Mēdus: "Iūlius in vīllā est apud servōs suōs – neque is iam meus dominus est!"
     Verba Mēdī ā Lȳdiā laetā audiuntur.


inter Rōmam et Brundisium (acc.)
prope Rōmam <-> procul ab Rōmā
circum oppidum (acc.)
ad (+acc.) <-> ab (+abl.)
ab oppidō ad vīllam
apud eum sunt = cum eō sunt

Tūsculī = in oppidō Tūsculō
Tūsculum = ad oppidum Tūsculum
Tūsculō = ab oppidō Tūsculō

Rōmae est; Tūsculī est
Rōmā Tūsculum it
Rōmam Tūsculō it

(https://i.ibb.co/GQ4gmST/Cap6-5.png)

Mēdus viā Latīna Tūsculō Rōmam ambulat.

(https://i.ibb.co/6tfF8Xw/Cap6-6.png)

Saccī quī ā Syrō et Lēandrō portantur = Saccī quōs Syrus et Lēander portant
Saccus quī ā Lēandrō portātur = Saccus quem Syrus portat

Is equō vehitur = Equus eum vehit

Mēdus ab eā amātur = ea Mēdum amat

id ā Lȳdia nōn audītur = Lȳdia id nōn audit

Название: От: CAPITULUM 6. VIA LATĪNA
Отправлено: _Swetlana от 06 июня 2022, 01:05
GRAMMATICA LATĪNA 

Аблативус как местный падеж
Беспредложный ablātīvus locī, сохраняющий функции древнего местного падежа (locatīvus) в беспредложных глагольных словосочетаниях отвечает на вопрос где? (в рус.: идти лесом)

а) В этой форме употребляются названия всех городов III склонения в ед. числе и всех склонений во множ. числе, отвечающих на вопрос где?
Carthagine - в Карфагене
Lacedaemōne - в Лакедемоне
Athēnīs - в Афинах

б) В названиях городов I и II скл., употребляемых только в ед. числе, форма местного падежа совпала с формой gen. sg.:
Rōmae - в Риме
Corinthī - в Коринфе 
Estne in oppidō Tūsculō? Mēdus Tūsculī nōn est; neque Rōmae est Mēdus.

Mēdus viā Latīna Tūsculō Rōmam ambulat. - Медус идёт по Латинской дороге из Тускула в Рим.

Praepositiōnēs

Iūlius ad vīllam it; ad oppidum; ad ancillās.
Ursus ante Iūlium est; ante eum; ante vīllam.
Dāvus post Iūlium est; post eum; post vīllam.
Via inter Rōmam et Capuam; inter servōs.
Ōstia est prope Rōmam; prope vīllam; prope eam.
Circum oppidam mūrus est; circum mēnsam.
Mēdus est apud amīcam suam, nōn apud dominam.
Mēdus per portam Capēnam Rōmam intrat; per ōstiam.
Ab, ad, ex, cēt. sunt praepositiōnēs.

Praepositiōnēs cum accūsātīvō:
ad, ante, post, inter, prope, circum, apud, per, cēt.

Praepositiōnēs cum ablātīvō:
ab/ā, cum, ex, in, sine, cēt.

Quō it Mēdus? Mēdus Rōmam it. Quō it Cornēlius? Is Tūsculam it.
Unde venit Cornēlius? Cornēlius Rōmā venit. Unde venit Mēdus? Is Tūsculō venii.
Ubi habitat Lȳdia? Lȳdia Rōmae habitat. Ubi habitat Cornēlius? Is Tūsculī habitat.

Accūsātīvus: Rōmam, Tūcsculum, Capuam, Brundisium, Ōstiam = ad oppidum -am/-um.

Ablātīvus: Rōmā, Tūsculō, Capuā, Brundisiō, Ōstiā = ab oppidō -ā/-ō.

Locātīvus (= genetīvus): Rōmae, Tūsculī, Capuae, Brundisiī, Ōstiae = in oppidō -ā/-ō.

Предлоги (и наречия)
in –  I где? (abl.): in magnō hortō, in hortīs; in vīllā,  in vīllīs Rōmanīs; in oppidō Tūsculō,  in oppidīs Graecīs
in viā  – в пути, дорогой     
ex –  I из (abl.): pōculum ex aurō – чаша из золота; ūnus ex iīs – один из них
      II с (abl.):  ex equō pugnat – сражаться, сидя на лошади
ad (acc.) – I к, на, до: ab oppidō ad vīllās suās eunt; Rōmam ad tē venit; epistula ad amīcum — письмо (к) другу
              – II близ, на, у, при: ad mē – у меня (дома)
ā, ab – I от, из окрестностей, из (abl.):  procul ā marī – вдали от моря; ab oppidō ad vīllam                   
ab, ā, abs – II указывает действующее лицо, на русский язык переводиться творительным падежом: scriptum a puero – написано мальчиком;
                  Mēdus ab eā amātur = ea Mēdum amat
                  Id ā Lȳdia nōn audītur = Lȳdia id nōn audit
ā = ab
ab ante a, e, i, o, u, h
ā/ab ante cēterās

prope – близ, поблизости (acc.): prope Rōmam
procul – вдали от, далеко от, вне (abl.): procul ab Rōmā, procul ā vīllā
circum – вокруг, кругом, около (acc.): circum oppidum;
             Circum oppida mūrī sunt. – Вокруг городов есть стены.
apud – у, при, возле, подле, около (acc.):  apud mēnsam – за столом;
           Mēdus nōn est apud dominum.
ante – перед, до (acc.): ante eum est vīlla – перед ним – вилла
          впереди, вперёд:  nōn ante, sed retrō – не вперёд, а назад
post – после (acc.): post eum Tūsculum est; annō post – год спустя
cum –  с (abl.): cum telō – при оружии; cum līberīs et servīs et ancillīs.
sine –  без (abl.): sine rosīs;  sine  pecūniā; sine dubio – без сомнения
inter – между, среди (acc.):  inter vias – в пути, дорогой;
                                            inter alia – между прочим;
          в названиях улиц: inter falcarios – улица (на улице) серповщиков
per – I через, сквозь, по (acc.):  per domos – от дома к дому, по домам;
                                          per porta – через ворота;
                                          Per aspera ad astra. - Через тернии к звёздам.
        II в течение, в продолжение, на протяжении: per omne tempus - в течение всего времени
pōne - (acc.) позади, за 
contrā - (acc.) против; на противоположной стороне; вопреки, наперекор 

(https://i.ibb.co/ydbrxSP/Cap6-7.png)
Название: От: CAPITULUM 6. VIA LATĪNA
Отправлено: _Swetlana от 06 июня 2022, 01:07
Verbum āctīvum et passīvum

Servus saccum portat. = Sacuss portātur ā servō.
Servī saccōs portant. = Saccī portantur ā servīs.
'Portat, portant' verbum āctīvum est.
'Portātur,  portantur' est verbum passīvum.
Āctīvum: -t, -nt. Passīvum: -tur, -ntur

(https://i.ibb.co/p0MfbXM/Cap6-8.png)

Exempla:
-ātur, -antur: Aemilia Iūlium amat et ab еō amātur.
Pater et māter Iīberōs amant et ab iīs amantur.
Lȳdia verbīs Mēdī dēlectātur.

-ētur, -entur: Iūlia puerōs nōn videt neque ab iīs vidētur.
Puerī Iūliam nōn vident neque ab eā videntur.

-itur, -untur: Dāvus sacculum in mēnsā pōnit = Sacculus in mēnsā ponitur ā Dāvō.
Puerī rōsās in aquā pōnunt = Rosae ā puerīs in aquā pōnuntur.
Cornēlius equō vehitur.

neque - но не
-ītur, -iuntur: Iūlia puerōs audit neque ab iīs audītor =
Puerī ā Iūliā audiuntur neque eam audiunt.

Название: От: CAPITULUM 6. VIA LATĪNA
Отправлено: _Swetlana от 06 июня 2022, 01:11
CAPITULUM SEXTUM. VIA LATĪNA - ГЛАВА ШЕСТАЯ. ЛАТИНСКИЕ ДОРОГИ

In Italiā multae et magnae viae sunt: via Appia, via Latīna, via Flāminia, via Aurēlia, via Aemilia. Via Appia est inter Rōmam et Brundisium; via Latīna inter Rōmam et Capuam; via Flāminia inter Rōmam et Arīminum; via Aurēlia inter Rōmam et Genuam; via Aemilia inter Arīminum et Placentiam. Brundisium, Capua, Ariminum, Genua, Placentia, Ōstia magna oppida sunt. Ubi est Ōstia? Ōstia est prope Rōmam. Tūsculum quoque prope Rōmam est. Brundisium nōn est prope Rōmam, sed procul ab Rōmā: via Appia longa est. Via Latina nōn tam longa est quam via Appia. Quam longa est via Flāminia? Neque ea tam longa est quam via Appia. Tiberis fluvius nōn tam longus est quam fluvius Padus. – В Италии много больших дорог: Аппиева дорога, Латинская дорога, Фламиниева дорога, Аврелиева дорога, Эмилиева дорога. Аппиева дорога между Римом и Брундизием, Латинская дорогамежду Римом и Капуей, Фламиниева дорога между Римом и Римини, Аврелиева дорога – между Римом и Генуей, Эмилиева дорога между Риминым и Пьяченцей. Брундизий, Капуя, Римини, Генуя, Пьяченца, Остия – большие города. Где находится Остия? Остия вблизи Рима. Тускул тоже вблизи Рима. Брундизий не вблизи, но далеко от Рима: длинна Аппиева дорога. Латинская дорога не так длинна, как Аппиева.  Насколько длинна Фламиниева дорога? Не так длинна, как Аппиева. Река Тибр не так длинна, как река Пад.
     Circum oppida mūrī sunt. Circum Rōmam est mūrus antīquus. In mūrō Rōmānō duodecim portae sunt. Porta prīma Rōmāna est porta Capēna. Circum oppidum Tūsculum mūrus nōn tam longus est quam circum Rōmam. – Вокруг города есть стены. Вокруг Рима древние стены. В римских стенах двенадцать ворот. Первые римские ворота – ворота Капена. Вокруг города Тускула стены не такие протяжённые, как вокруг Рима.
Vīlla Iūliī est prope Tūsculum. Ab oppidō Tūsculō ad vīllam Iūliī nōn longa via est. Ecce Iūlius et quattuor servī in viā. Iūlius ab oppidō ad vīllam suam it. Dominus et servī ab oppidō ad vīllam eunt. Dominus in lectīcā est. Duo servī lectīcam cum dominō portant. Servī quī lectīcam portant sunt Ursus et Dāvus. Iūlius nōn in viā ambulat, servī eum portant. Syrus et Lēander ambulant. Syrus saccum portat et Lēander quoque saccum portat: Syrus et Lēander duōs saccōs in umerīs portant. Saccī quōs Syrus et Lēander portant magnī sunt, sed saccus quem Syrus portat nōn tam magnus est quam saccus Lēandrī. Quattuor servī, dominum et duōs saccōs ab oppidō ad vīllam vehunt. – Вилла Юлия вблизи Тускула. От города Тускула до вилла есть недлинная дорога. Вот на дороге Юлий и четверо рабов. Юлий идёт из города к своей вилле. Господин и рабы идут из города к вилле. Господин находится в лектике. Двое рабов несут лектику с господином. Рабы, которые несут лектику, Урс и Дав. Юлий не идёт пешком по дороге, его несут рабы. Сюр и Леандр идут пешком. Сюр несёт мешок, и и Леандр тоже несёт мешок: Сюр и Леандр несут на плечах два мешка. Мешки, которые несут Сюр и Леандр, большие, но мешок, который несёт Сюр, не такой большой, как мешок Леандра. Четыре раба несут из города на виллу хозяина и два мешка.   
Название: От: CAPITULUM 6. VIA LATĪNA
Отправлено: _Swetlana от 06 июня 2022, 01:12
Iūlius in lectīcā est inter Ursum et Dāvum. Ursus est ante Iūlium, Dāvus post eum est. Syrus et Lēander nōn ante lectīcam, sed post lectīcam ambulant. Venitne Iūlius ā vīllā? Νōn ā vīllā venit. Unde venit Iūlius? Ab oppidō venit. Quō it Iūlius? Ad vīllam it. Post eum Tūsculum est, ante eum est vīlla. – Юлий в лектике между Урсом и Давом. Перед Юлием Урс, Дав за ним. Сюр и Леандр не перед лектикой, но за лектикой идут пешком. Идёт ли Юлий от виллы? Не от виллы идёт. Откуда идёт Юлий? Из города идёт. Куда идёт Юлий? К вилле идёт. За ним Тускул, перед ним вилла.
     Iūlius sōlus nōn est, nam quattuor servī apud eum sunt. Mēdus nōn est apud dominum, nam is dominum īrātum timet. Mēdus est malus servus quī nummōs dominī in sacculō suō habet. Dominus servōs malōs baculō verberat; itaque servī malī dominum et baculum eius timent. Dāvus autem bonus servus est, neque is Mēdum amat. Dāvus amīcus Mēdī nōn est, nam servus bonus et servus malus nōn amīcī, sed inimīcī sunt. Mēdus est inimīcus Dāvī. Ursus autem amīcus Dāvī est. – Юлий не один, ибо при нём четверо рабов. Медея нет рядом с господином, ибо он боится разгневанного хозяина. Медей – плохой раб, который у которого в кошельке деньги хозяина. Хозяин бьёт плохих рабов палкой, поэтому плохие рабы боятся хозяина и его палку. Дав же хороший раб и не любит Медея. Дав не друг Медея, ибо хороший раб и плохой раб не друзья, а враги. 
     Mēdus abest ā dominō suō. Estne in oppidō Tūsculō? Mēdus Tūsculī nōn est; neque Rōmae est Mēdus, sed in viā Latīnā inter Rōmam et Tūsculum. Unde venit Mēdus? Tūsculō venit, neque is ad vīllam Iūliī it. Quō it Mēdus? Rōmam it. Tūsculum post eum est, ante eum est Rōma. Mēdus viā Latīna Tūsculō Rōmam ambulat. – Медей далеко от своего хозяина. Есть ли он в городе Тускуле? Медея нет в Тускуле, и нет в Риме, он на Латинской дороге между Римом и Тускулом. Откуда идёт Медей? Идёт из Тускула, и не к вилле Юлия. Куда идёт Медей? Идёт в Рим. Тускул позади него, впереди – Рим. Медей идёт по Латинской дороге из Тускула в Рим.
     Etiam Cornēlius, amīcus Iūliī, viā Latīna est inter Rōmam et Tūsculum. Unde venit Cornēlius? Is nōn Tūsculō, sed Rōma venit. Quō it? Cornēlius nōn Rōmam, sed Tūsculum it. Rōma post eum, ante eum Tūsculum est. Cornēlius in equō est. Equus quī Cornēlium vehit pulcher est. Iūlius et Cornēlius ad vīllās suās eunt. Vīlla ubi Iūlius habitat prope Tūsculum est. Ubi habitat Cornēlius? Is Tūsculī habitat. – Ещё Корнелий, друг Юлия, на Латинской дороге между Римом и Тускулом. Откуда идёт Корнелий? Он не из Тускула, а из Рима идёт. Куда идёт? Корнелий не в Рим, а в Тускул идёт. Корнелий верхом. Конь, на котором едет Корнелий, красив. Юлий и Корнелий идут к своим виллам. Вилла, где живёт Юлий, поблизости от Тускула. Где живёт Корнелий? Он живёт в Тускуле.
     Iam Iūlius prope vīllam suam est. Servī quī lectīcam portant fessī sunt. Dominus autem fessus nōn est, nam is nōn ambulat. Iūlius ab Ursō et Dāvō portātur, itaque is fessus nōn est. Fessī sunt Syrus et Lēander, nam iī duōs magnōs saccōs umerīs portant, neque vacuī sunt saccī! Saccī quī ā Syrō et Lēandrō portantur magnī sunt, sed saccus quem Syrus portat nōn tam magnus est quam saccus quī ā Lēandrō portatur. Itaque Syrus nōn tam fessus est quam Lēander. Cornēlius nōn est fessus, nam is equō vehitur. Iūlius lectīcā vehitur. Servī ambulant. Dominī vehuntur. Mēdus ambulat, nam is servus est neque equum habet. – Юлий уже близко к своей вилле. Рабы, которые несут лектику, усталые. Хозяин же не уставший, ибо не идёт пешком. Юлий везётся Урсом и Давом, поэтому он не уставший. Уставшие Сюр и Леандр, ибо они несут на плечах два больших мешка, и не пустых! Мешки, которые переносятся Сюром и Давом, большие, но мешок, который переносится Сюром, не такой большой, как мешок, который переносится Леандром. Итак, Сюр не такой уставший, как Леандр. Корнелий не уставший, потому что едет верхом. Юлий едет в лектике. Рабы идут пешком. Господа едут. Медей идёт пешком, потому что он раб и не имеет коня.
     Iūlius prope vīllam suam est. Mēdus autem, quī dominum īrātum timet, procul ā vīllā Iūliī abest. Dominus ā servō malō timētur. Mēdus prope Rōmam est; iam mūrī Rōmānī ab eō videntur et porta Capēna. (Is quī viā Latīnā venit per portam Capēnam Rōmam intrat.) Сūr Rōmam it Mēdus? Rōmam it, quia Lȳdia Rōmae habitat, nam Lȳdia amīca eius est: Mēdus Lȳdiam amat et ab eā amātur. Mēdus Rōmam vocātur ab amīcā suā, quae fēmina est pulchra et proba. Itaque is fessus nōn est et laetus cantat: – Юлий рядом со своей виллой. Медей же, который боится хозяина, далеко от виллы Юлия. Хозяин пугает плохих рабом. Медей вблизи Рима, теперь ему видны стены Рима и ворота Капены. (Тот, кто идёт Латинской дорогой, входит в Рим через капенские ворота). Почему в Рим идёт Медей? Идёт в Рим, потому что в Риме живёт Лидия, ибо Лидия его подружка: Медей любит Лидию и её любим. Медей зовётся в Рим его подружкой, женщиной красивой и порядочной. Поютому он не уставший и, весёлый, поёт:
Nōn via longa est Rōmam, ubi amīca habitat mea pulchra. –
Не длинна дорога в Рим, где живёт моя красивая подружка.
Sed id quod Mēdus cantat ā Lȳdia nōn audītur! – Но то, что поёт Медей, Лидией не услышано (не слышится).
     Iam Iūlius in vīllā est et ab Aemiliā līberīsque laetīs salūtātur. Cornēlius Tūsculī est. Mēdus autem Rōmae est ante ōstium Lȳdiae. Mēdus ostium pulsat. – Юлий уже на вилле и приветствуется весёлыми детьми и Эмилией. Корнелий в Тускуле. Медей же в Риме перед дверью Лидии. Медей стучит в дверь.
     Lȳdia imperat: "Intrā!" – Лидия приказывает: «Входи!»
     Mēdus per ōstium intrat et amīcam suam salūtat: "Salvē, mea Lȳdia! Ecce amīcus tuus quī sōlus Rōmam ad tē venit." – Медей входит через дверь и приветствует свою подружку: «Здравствуй, моя Лидия! Вот твой друг, который один идёт к тебе в Рим».
     Lȳdia verbīs Mēdī dēlectātur eumque salūtat: "Ō amīce, salvē! Ubi est dominus tuus?" – Лидия наслаждается словами Медея и его приветствует: «О друг, здравствуй! Где твой хозяин?»
     Mēdus: "Iūlius in vīllā est apud servōs suōs – neque is iam meus dominus est!" – М: «Юлий на вилле возле своих рабов – он мне уже не господин!»
     Verba Mēdī ā Lȳdiā laetā audiuntur. – Слова Медея услышаны весёлой Лидией.